Z miłości do sztuki – kilka słów o obrazach Wojciecha Weissa

Fot. Tomasz Kalarus/Muzeum Historyczne miasta Krakowa14 lutego Muzeum Historyczne Miasta Krakowa zaprezentuje publiczności najciekawsze muzealia zakupione lub podarowane w 2016 roku. Wśród nich znajdą się obrazy, rysunki i rzeźby znanych artystów, stare i nowe fotografie, brakteaty a także zegar kieszonkowy.
Muzeum od wielu lat systematycznie powiększa kolekcję obrazów Wojciecha Weissa (1875–1950). Weiss był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy, profesorem i rektorem krakowskiej ASP. W tym roku muzeum nabyło cztery obrazy olejne o tematyce krakowskiej, o których opowiada Witold Turdza.

(…) Najwcześniejszym zakupionym w 2016 roku obrazem Wojciecha Weissa prezentowanym na Pokazie Nabytków jest pochodzący z 1893 roku niewielki obrazek Cegielnia. To młodzieńcze studium podmiejskiego, fabrycznego pejzażu uderza swobodą malowania i wysmakowaną, lekko przygaszoną kolorystyką. Zwyczajny motyw mało urodziwych budynków wprost dźwięczy muzyką półtonów i staje się interesujący, wręcz piękny, wyłącznie dzięki sposobowi, w jaki przedstawia go artysta.

Obraz Pensjonarki na Podzamczu z 1897 roku ukazuje aleję Plant z grupą idących parami pensjonarek w czarnych strojach. W głębi zabudowania więzienia św. Michała, zza których widać hełm Wieży Ratuszowej i sygnaturkę kościoła franciszkanów. Widok namalowany został w pierwszej pracowni Weissa przy ul. Podzamcze 14.
W czasie, gdy powstał obraz, wielu artystów, w tym także Weiss, fascynowało się sztuką Japonii. Charakterystyczne ujęcie z lotu ptaka, przesłonięcie pejzażu drzewami, fragmentaryczny widok budynku pierwszego planu – widocznego z okna pracowni – to właśnie lekcja sztuki japońskiej w widoku krakowskich Plant. Grupa pensjonarek, jedynie zasugerowana ciemną plamą, nadaje obrazowi wymiaru symbolicznego, częstego w sztuce około 1900 roku.

Z lat 30. XX wieku pochodzi Park Jordana. Na obrazie widać fragment parku z biegnącą w głąb alejką i ławką, na której siedzi kobieta z dzieckiem. Postaci są prawie niezauważalne, gdyż dominuje przyroda, jasna, żółtawa zieleń trawnika w ostrym słońcu i poziome pasy ciemnej zieleni tworzone przez cienie drzew, podkreślone różem alejki, ściana roślinności o różnych odcieniach zieleni i brązów, wreszcie błękitne niebo z różowymi chmurami.
Obraz, malowany zamaszystymi smugami farby, jest po prostu studium światła i koloru.

Ostatni prezentowany obraz pochodzi z 1932 r. Przedstawia portret syna artysty, Stanisława Weissa (1927–1987). Pięcioletni chłopiec ubrany jest w białą sukmanę przepasaną skórzanym paskiem; na głowie nosi krakuskę, a w ręce trzyma łuk. Obok niego siedzi pies podobny do wilczura. Postać chłopca malowana jest szkicowo, swobodnymi maźnięciami pędzla, podobnie kwiaty kotary, ledwie zarysowane, niekiedy zlewające się w abstrakcyjne plamy. Pies jest wręcz niedokończony. Jedynie twarz chłopca malowana jest bardziej wyraziście. Wydaje się jednak, że malarza w równym stopniu interesował model, urocze dziecko, jak i zestawienie barw – bowiem obraz jest etiudą na temat bieli i czerwieni. (…)

Wszystkie muzealia pozyskane w 2016 roku będzie można zobaczyć na wystawie prezentowanej w skrzydle zachodnim Pałacu Krzysztofory od 15 lutego do 15 marca 2017 r.

Wernisaż : 14 luty, godz. 14.00
Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35
Sala audytoryjna – Kupferhaus

Wystawa  nabytków Muzeum Historycznego Miasta Krakowa
15 lutego – 15 marca 2017 roku
Skrzydło Zachodnie Pałacu Krzysztofory – Piwnice