Archiwum kategorii: Muzealne opowieści

„Jom Riszon” w Starej Synagodze

kadr-z-filmu-na-wlasne-oczyMuzeum Historyczne Miasta Krakowa jak co roku zaprasza na święto „Jom Riszon” w Starej Synagodze. Podczas obchodów można będzie obejrzeć niezwykłe filmy dokumentalne. O jednym z nich, pt. „Na własne oczy”, opowiada kierownik Oddziału MHK Stara Synagoga, Eugeniusz Duda.

„Na własne oczy” to film dokumentalny o badaniach rasowych prowadzonych w południowej Polsce podczas II wojny światowej przez Sekcję Ras i Ludoznawstwa Instytutu Niemieckich Prac na Wschodzie (Institut für Deutsche Ostarbeit), powstałego w Krakowie 20 kwietnia 1940 r.

Czytaj dalej →

Grzegórzki wczoraj i dziś

Czy wiecie, co ponad sto lat temu znajdowało się w miejscu dzisiejszej Galerii Kazimierz? Dlaczego przy głównym wejściu do tego centrum handlowego stoją budynki o nietypowej architekturze? Czy to prawda, że czekoladę Milkę przed wiekiem produkowano w grzegórzeckiej fabryce słodyczy? A może ciekawi Was, skąd pochodzi nazwa dzielnicy Grzegórzki?

fabryka-wyrobow-gumowych-berson-fot-agencja-fotograficzna-swiatowid-lata-30-xx-w

Fabryka wyrobów gumowych Berson, fot. Agencja Fotograficzna Światowid, lata 30. XX w.

Jeśli tak, koniecznie przyjdźcie na wystawę „Zwierzyniec zaprasza: Grzegórzki” w Domu Zwierzynieckim przy Królowej Jadwigi 41. Wernisaż wystawy już dzisiaj 23 września 2016 r. o godzinie 17:00!  Na gości będzie czekał krakowski kumpir i butelka kefiru. Wstęp wolny.

Czytaj dalej →

O szaleństwie w Piwnicy pod Baranami opowiada Maciej Miezian

piotr-skrzynecki-1996-r-fot-majka-wieslawPiotr Skrzynecki, 1996 r., fot. Majka Wiesław

W 1987 r. pracowałem dorywczo w krakowskim Pałacu Sztuki. I tak się złożyło, że jako fachowiec od montażu wystaw znalazłem się na dwa tygodnie w samym centrum największego piwnicznego szaleństwa. W tym bowiem roku „Piwnica pod Baranami” postanowiła uczcić jubileusz 30-lecia swego powstania wielką wystawą. Czytaj dalej →

Pięta Lenina – ze zbiorów Cyfrowego Thesaurusa

pomnik-leninaW 1970 roku rozpisany został konkurs na projekt pomnika Włodzimierza Lenina, który miał stanąć w Alei Róż w Nowej Hucie. Może się to wydawać niezwykłe, ale na terenie Polski pomników wodza rewolucji było niewiele. Rządząca naszym krajem Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, znając niechętny stosunek rodaków do nowego ustroju, nawet w swojej nazwie nie używała słowa „komunizm”, nie drażniła więc obywateli ponad miarę.

Czytaj dalej →

Gwiazdka dla policjanta

gwiazdka-dla-policjantaJest końcówka 1932 roku gdy rzymski korespondent „Ilustrowanego Kuryera Codziennego” – Gustaw Lawina dostrzega w Wiecznym Mieście nową tradycję. W czasie Świąt Bożego Narodzenia i w Nowy Rok włoscy policjanci zajmujący się regulacją ruchu ulicznego otrzymują od przechodniów i kierowców drobne upominki i życzenia. Wniosek dziennikarza? Warto by przeszczepić ten zwyczaj na rodzimy grunt. Jak zauważa „…polski policjant w daleko trudniejszych warunkach pracuje dla państwa, niż w Italii. Zimno, mróz, wiatr północny, a on stoi na ulicy zdala od rodziny, zdala od najbliższych i czuwa” (Ilustrowany Kuryer Codzienny, nr 2, 2.I.1933., Kraków, s.4)

 

Czytaj dalej →

Ze zbiorów Cyfrowego Thesaurusa – ołtarz Wita Stwosza powraca do kościoła Mariackiego

MHK-4815-NNiemal każdy wie gdzie znajduje się i kiedy powstał ołtarz Wita Stwosza, nie każdy jednak zna jego burzliwe wojenne losy.
Ołtarz otaczany był niezwykłym pietyzmem, nic więc dziwnego, że w przededniu II wojny światowej w szczególny sposób zatroszczono się o jego bezpieczeństwo. W sierpniu i wrześniu 1939 r. Karol Estreicher zorganizował ewakuację zabytku. Nie było łatwym zadaniem, biorąc pod uwagę rozmiary ołtarza. Figury przewieziono Wisłą do Sandomierza i ukryto w tamtejszej katedrze. Jednak w październiku 1939 r. Niemcy odnaleźli figury i czym prędzej wywieźli je do Berlina, skąd przetransportowano je do Norymbergi, gdzie zostały zdeponowane w schronie, w podziemiach Góry Zamkowej.

Na zdjęciu: Ołtarz Mariacki Wita Stwosza – nogi Apostoła, scena Zaśnięcia Marii  – Stanisław Kolowca

Czytaj dalej →

Ze zbiorów Cyfrowego Thesaurusa – pierwszy spust surówki w Hucie im. Lenina

MHK-2774-N-122 lipca 1954 r. uważa się z oficjalną datę otwarcia Huty im. Lenina. W zbiorach Cyfrowego Thesaurusa znajduje się zdjęcie Henryka Hermanowicz dokumentujące pierwszy spust surówki w nowohuckim zakładzie.

Huta im. Lenina, ogromny zakład przemysłowy, uruchomiony w 1954 r. był pretekstem dla budowy pierwszego w Polsce socjalistycznego miasta przemysłowego Nowej Huty. Czytaj dalej →

Ze zbiorów Cyfrowego Thesaurusa – Hotel Cracovia – luksus PRL, sentymentalny krakowski adres

klisza negatywowa cz-b22 czerwca 1965 roku rozpoczął działalność największy, najnowocześniejszy, najdłuższy hotel (150 metrów), który nie ma sobie równych w siermiężnych czasach  komunistycznej Polski. Od samego początku staje się on symbolem luksusu i namiastką  wielkiego świata, tak wówczas niedostępnego dla zwykłego obywatela PRL.

Na zdjęciu: Hotel Cracovia w trakcie budowy, al. Z. Krasińskiego  – Henryk Hermanowicz

Czytaj dalej →

Kto i dlaczego wymyślił konkurs na najpiękniejsze szopki krakowskie?

fotografia4 grudnia 2014 roku przeżywaliśmy kolejny,   72. Konkurs Szopek Krakowskich.  Dla nas, współczesnych mieszkańców Krakowa, konkurs ten jest w zasadzie czymś oczywistym, czymś, bez czego nie wyobrażamy sobie inauguracji okresu Bożego Narodzenia w Krakowie. Warto jednak zadać sobie pytanie o początki konkursu – o to, kto i w jakim celu go zorganizował.  Najpierw fakty – pierwszy Konkurs na najpiękniejsze szopki krakowskie(taka była oficjalna nazwa) zainaugurowano 21 grudnia 1937 roku o godzinie 11.00.  Był to mroźny zimowy wtorek, w ówczesnym Krakowie – dzień targowy. Aby zorganizować konkurs trzeba było najprawdopodobniej, bodaj pierwszy raz w historii miasta, przesunąć targ na środę! Wokół pomnika Adama Mickiewicza rozłożono stoły i ławki, na których rozstawione miały zostać szopki, które nie zmieściły się na stopniach pomnika. Powietrze ogrzewały koksowe piecyki. W celu „utrzymania porządku” podczas konkursu wydelegowanych zostało 8 woźnych w galowych mundurach.

Ale kto ich wydelegował i tak to wszystko zorganizował?

Czytaj dalej →

Jedne z najstarszych polskich fotografii w zbiorach MHK – album z wizerunkami bohaterów powstania styczniowiego

4.Moszyński-blogW czerwcu br. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa wzbogaciło się o niezwykle cenny nabytek – album z fotografiami uczestników powstania styczniowego. Dzięki woli księcia Michała Ksawerego Sapiehy oraz funduszom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa trafił obiekt niezwykły i wzruszający, pamiątka dni pełnych nadziei, a zarazem pełnych tragizmu. Niewielkie kartoniki z wizerunkami bohaterów tamtych wydarzeń to jedne z najstarszych polskich fotografii.

Niegdyś był on własnością Adama Sapiehy, polityka i działacza niepodległościowego, a w powstaniu styczniowym przywódcy obozu „białych”. Album oddany w depozyt do krakowskiego Muzeum Narodowego leżał w ciszy i zapomnieniu magazynowych półek do 2013 r.
Czytaj dalej →